Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Frulanìo-boudenflado
Frullania dilatata
Frullaniaceae
Nom en français : Frullanie dilatée.
Descripcioun :Aquesto epatico di proun coumuno se vèi eisadamen sus li pège e ramo d'aubre. Pu raramen trachis sus de roucas umide. Li fueio verdo soun dins lou meme plan e generalamen aplatado ; emé un lobe doursau redoun e un ventrau en formo de saco o de casque (fotò) tant long que larjo. Li cellulo an de bord mai espès (trigone).
Usanço :Isto une meno proche, Frullania tamarisci emé de fueio apiculado e un rego d'ocelo sus lou dessubre, e tambèn de saco (dessouto) en long. Coumpara peréu emé lis àutri Porellales.
Port : Epatico à fueio
Taio : 2 à 10 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Frullania
Famiho : Frullaniaceae
Ordre : Porellales
Coulour de la flour :
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : ges
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 10 à 2000 m
Aparado : Noun
Liò : Pège
- Ramo d'aubre
- Roucas umide
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
e Mediterrano
Ref. sc. : Frullania dilatata (L.) Dumort., 1835